isabel lowyck

Brief aan erfgoeddocente Isabel Lowyck: ‘Jouw discours is beslist een cadeau voor studenten’

23 maart 2022

Inspirerend Isabel,

hoe jij op jouw LinkedInpagina trots aankondigde dat je gaat lesgeven. De studenten die het splinternieuwe vak Educatieve Erfgoedontsluiting aan de University of Antwerp gaan volgen mogen zich volgens mij meer dan gelukkig prijzen, omdat jij hen gaat inwijden in de wondere wereld van publiekswerking en erfgoed. ‘Ik kijk er naar uit mijn eeuwenoude passie met hen te delen.’ Het is vooral dat zinnetje dat me een stralende glimlach bezorgt. Volgens mij is dat de essentie van het lesgeven: de passie om iets te delen. En iemand als jij hebt veel te delen omdat je het doceren combineert met jouw jobs als business Manager Belgium bij Guide ID en Marketing Manager bij Belgian National Orchestra. Da’s heel wat en daar doe ik mijn hoed voor af. Jouw studenten kunnen er maar wel bij varen.

Ik geef ook wel eens kennis door. In het vak ‘storytelling’ bij Syntra vertellen over een goede structuur om een boodschap over te brengen, daar beleef ik echt heel veel plezier aan. Het doet me zoveel deugd dat ik ervoor gekozen heb om aan de PXL-Hogeschool een bachelorsdiploma ‘lesgever secundaire onderwijs’ te behalen. Die keuze viel een pak zwaarder uit dan ik zelf had ingeschat, maar ondertussen heb ik toch al 80 procent van mijn theorievakken afgelegd. In juni nog een eindsprint trekken en dan volgend schooljaar nog enkele stages. Mik ik nu op een carrière in het onderwijs? Niet per se. Maar ik geniet van het bijleren op zich. Van de inspirerende docenten die hun pedagogisch of didactisch verhaal brengen doorspekt met kennis, ervaring en wijsheid. Alleen al in hun les mogen zitten is een voorrecht. Ondertussen bouw ik mijn eigen kennis verder op en leer ik veel bij over de digitale (onderwijs)wereld. Dat maakt me rustig. Ik heb ook het gevoel dat ik beter schrijf. In ieder geval met nog veel meer goesting. Het is, denk ik, de combinatie van schrijven en lesgeven die me prikkelt.

Ik kan me inbeelden dat het geweldig moet zijn om bij jou in de les te zitten, Isabel. Jouw discours, bol van de persoonlijke ervaringen, is beslist een cadeau voor jouw studenten. Jij zal je beslist nog helder herinneren wie jouw favoriete docent(e) was. Iedereen heeft zo iemand die markeringen aanbrengt op zijn of haar studiepad. Soms groeit een docente uit tot muze. Soms gaat het nog veel verder zoals de vonk die oversloeg tussen student Emmanuel Macron en lerares Brigitte die het samen tot in het Élysée schopten. Jaja, het onderwijs kan je leven een onvermoede inkleuring geven. Al weet ik nu ook wel dat jij nu niet meteen zit te wachten op zo’n scenario en dat mijn gedachten afdwalen.

Veel belangrijker is de vraag hoe jouw liefde voor het vak ‘Educatieve Erfgoedontsluiting’ is ontkiemd? Ben je bezweken voor de imposante charme van het Louvre Museum in Parijs of viel je voor de ingetogen schoonheid van het kapelletje ‘Portiuncula’ van Sint-Franciscus in Assisi? Als ik mijn verbeelding even helemaal de vrije loop laat, zou die romance wel eens begonnen kunnen zijn in het glorierijke Firenze van de Medici. Ik twijfel nog of deze coup de foudre je hele lijf deed sidderen in La Galleria degli Uffizi of in La Galleria dell’Accademi. Misschien was er eerst die overweldigende ervaring in de Uffizi bij Botticelli’s De Geboorte van Venus. En even later, toen je naar de imposant uitgehouwen David van Michelangelo in de Academia opkeek, ben je helemaal bezweken. Daar ben je gezwicht en heeft de passie voor Erfgoed je helemaal in zijn bezit genomen. Toen wist je zeker: heel de wereld moet de kans krijgen om pure schoonheid in de best mogelijke omstandigheden te kunnen beleven.

Ik geef je terloops even mee dat ik deze brief, schrijf in Athene, een stad die jij in een appbericht aan mij volledig terecht geroemd hebt als de bakermat van onze cultuur. Met mijn zoon Seppe wandelde ik naar de Acropolis en bezochten we ook de gevangenis van Socrates. Het zette me aan het denken: hoe is het mogelijk dat een van de wijste mannen uit de wereldgeschiedenis die alleen al tijdens zijn eigen leven honderdduizenden mensen heeft geïnspireerd, gedwongen werd om een gifbeker te drinken? Misschien omdat alleen mannen over zijn lot hebben geoordeeld? Meer dan waarschijnlijk omdat ze in hem een concurrent zagen en bang waren van zijn wijsheid. Maar toch. Kennis vergaren en verspreiden kan dus levensgevaarlijk zijn. Het eindigt niet altijd zo amoureus en glorieus als bij de Macrons. Er zijn ook vandaag nog talloze plaatsen in de wereld waar vrij en vrank je inzichten doceren dodelijk kan zijn. Begrijp me absoluut niet verkeerd: uiteraard wens ik de kersverse docente Isabel Lowyck allerminst enig onheil toe. Neen, ik schreef het al in de inleiding: jouw voorbeeld is vooral inspirerend. 

Wat ik je tot slot van harte toewens, is dat je je kan laven aan de inzichten van de jongeren in jouw les. Want als ik iets heb geleerd is dat lesgeven ook uitwisseling is: toetsen van jouw kennis en levenservaring aan die van de leergierigen. Voor mij is en blijft elke aula immers een boeiende biotoop waar het heerlijk toeven is.

Ik wens je nog veel aulajaren,

Johan

‘Taal is meer dan woorden en beelden maar ook energie’

Isabel Lowyck

Beste Johan,

Wat deed het deugd om nog eens een brief te krijgen met zo’n hartverwarmende inhoud. Dank om de moeite te nemen om me een brief te schrijven. Met de moderne communicatiemiddelen weten we nog nauwelijks wat het is brieven te schrijven. De tijd om even te mijmeren, te dromen en stil te staan.

Het is me duidelijk dat je storytellingcursus je heeft geïnspireerd. Ik herinner me nog hoe je enkele jaren geleden hele dagen/weekends naar Nederland pendelde om er de cursus scenarioschrijven te volgen. Je volgde je droom en dat je geest (toch zeker in die tijd) open stond voor wat er komen zou. Zonder stress maar met een groot vertrouwen. En zeker nu ik het nieuws lees dat je nu nog een lesgever secundair onderwijs aan de PXL volgt.

IK heb altijd veel bewondering voor schrijvers, journalisten en scenarioschrijvers. De woordkunst is voor mij een grote kunst. Dat je lesgeeft in Syntra is dan ook geen verrassing, je passie en droom delen.

Wat me ook bezighoudt de laatste tijd is taal in een breder perspectief. Taal is meer dan woorden en beelden maar ook energie. Soms heb je een match met iemand, nog zonder dat hij of zij iets zegt. Het zijn energieën die stromen. Dit is nog een groot universum waar we nog veel te ontdekken hebben.

Ik heb inderdaad het geluk om les te geven aan studenten 3°Bachelor van de opleiding restauratie en conservatie. Ik heb genoten van de voorbereiding, het zoeken naar goede voorbeelden, het (her)lezen van boeken en tijdschriften over publiekswerking en ontsluiting en het spreken met experts. Maar de grootste uitdaging was toch het lesgeven zelf. Ik was nieuwsgierig wie mijn publiek was, wat hun verwachtingen waren…  Ik heb ze gebombardeerd met beelden, citaten en inzichten over wat publiekswerking is en hoe de publiekswerking is ontstaan in de diverse musea. Zo is er het verhaal van Mevr.Germaine Faider-Feytmansuit het Musée de Mariemont . Ze was archeologe en deed diverse opgravingen. Ze werkte samen met haar man. In 1946 richtte ze een educatieve dienst op voor scholen. Ze wist ook een vriendenvereniging op te richten om hiervoor geld in te zamelen. Rond 1953 heeft ze 50.000 bezoekers en gaat het museum 2 x in de week open tot 20u Ze runde het museum als een echte ondernemer. Inspirerend toch om ook af toe in de geschiedenis te duiken.

Bij het lezen van de vakliteratuur ga ik op zoek naar citaten. Zo vond ik dit van Hannah Arendt bijzonder verrijkend en appellerend voor de studenten: “De educatieve taak heeft te maken met ons te verzoenen met de werkelijkheid zodat we thuis kunnen zijn in de werelden daar kunnen zijn op zo’n manier dat de wereld niet slechts verschijnt als een object van onze manipulaties en interpretaties, maar in haar eigen integriteit en in dialoog met ons kan bestaan.”  

De voorbije lessen waren we op visite in de Onze-Lieve-Vrouwkathedraal. De studenten maakten een analyse van de huidige visitor’s journey en gaven enkele verbeteringspunten en uitdagingen aan. We gingen ook in gesprek met de conservator. Het waren boeiende gesprekken; werelden die ze nog niet kenden, werden geopend…

Ik blijf geboeid door mijn studenten, hoe ze reageren, hoe ze zoeken en twijfelen… Ik ben dankbaar dat ze me zuurstof geven en telkens op nieuw uitdagen. De belangrijkste opdracht van het lesgeven is verwonderd blijven.

Ik wens je nog veel plezier met het schrijven en het studeren,

Onze paden kruisen elkaar ongetwijfeld weer.

Het gaat je goed,

Groetjes,

Isabel  

Contact wordt sterk aangemoedigd

Uiteraard zijn reacties zeer welkom. Meer nog, ze dienen als basis voor een nieuw (kort) verhaal. Noteer wat je goed, slecht of subliem vindt en wacht dan maar af. Het kan altijd even duren, maar het komt er zeker van!

Schrijf een reactie