Man in de overgang. Waarom ik op mijn 53ste een nieuw professioneel pad kies

‘Het leven is een eeuwig herbeginnen’. Gevleugelde woorden van mijn vader. We waren het over veel oneens, maar daar kon ik hem wel in volgen. Ik voel me niet te oud en mijn pensioen is nog lang niet in zicht. Dus ja, waarom niet? Het ultieme zetje om de sprong te wagen kreeg ik van Dorie Clark. Zij schreef in Harvard Business Review een bijdrage met als titel: ‘How to reinvent yourself after 50.’ Haar belangrijkste aanbevelingen? Ten eerste: je hebt nog tijd genoeg. Da’s niet helemaal waar, vind ik. Een mens blijft immers niet eeuwig jong. Ook ik niet. Waar ze wel een punt heeft: je bent nooit te oud om de omslag te maken. Tweede punt: school jezelf bij. Daar ben ik twee jaar geleden mee gestart door les te volgen aan de Schrijversvakschool in Amsterdam. Derde tip:  wees aanwezig op sociale media. Dat ben ik, dankzij Oliver Op de Beeck van Kreatix die me hierin op onnavolgbare wijze coacht en wegwijs maakt. De laatste tip van Dorie is cruciaal: verras mensen met iets nieuws. Dat is belangrijk omdat iedereen die je kent een vastgeroest idee heeft over wie je bent en wat je doet. Opgelet! Hier komt de verrassing: Johan Van Rooy wordt biograaf.

Jawel, ik heb mezelf ook verrast met dit idee. Het borrelde vanzelf op toen ik mijn boekenrek aan het herschikken was. Het genre waar ik de mensen titels over gelezen heb is, blijkt de biografie te zijn. Dat boeit mij overduidelijk enorm. Daarom ben ik er verder over gaan nadenken. En inderdaad. Als je even mijn professioneel levensverhaal bekijkt, en al wat ik ken en kan samenleg, dan kom je uit bij het levensverhaal. Al is voorzichtigheid geboden. Wie zich even in theoretische uiteenzettingen over biografie verdiept, beseft gauw dat er weinig over gepubliceerd wordt. Professor Hans Renders van de Rijksuniversiteit Groningen is een gelukkige uitzondering. Uit zijn verhelderend boek ‘Het ABC van de biografie’ pluk ik het volgende. ‘Als literair en geschiedkundig genre ligt haar oorsprong in de Griekse en Romeinse oudheid, in de werken van Xenophon, Plutarchus, Suetonius en anderen.’ En even verderop lees ik. ‘De ontwikkeling van biografie als genre in de afgelopen paar eeuwen loopt in veel opzichten parallel met de ontwikkeling van de journalistiek.’ In die twee citaten schuilen drie vakgebieden waar ik me in de voorbije jaren hartstochtelijk in heb verdiept: geschiedenis, journalistiek en literatuur. Daarom ook mijn keuze om dit gespecialiseerde pad verder te bewandelen. Als er weinig theorie over bestaat, moet je het al doende leren. En ook dat bevalt mij zeer.

Waarom niet de logische weg volgen en eerst een biografie schrijven en mezelf dan pas tot biograaf promoveren? Is dat niet zoals Napoleon die de keizerskroon op zijn eigen hoofd plant? Een daad van buitensporige arrogantie, eigenlijk. Misschien wel, maar ik beschouw het toch eerder als een teken van gezond zelfvertrouwen. Ik vertoef graag in archieven, bibliotheken, musea en historische gebouwen op zoek naar die ene, unieke bron. Ik leef op als ik mensen interview en mag luisteren naar hun verhaal. En ik vertoef even zo graag zwoegend in mijn dode eentje achter een schrijftafel om al die gedachten tot een aangenaam lezend geheel te componeren. Als mijn professionele levensconcert afwisselend bestaat uit die drie componenten, ben ik de keizer te rijk.

De illusie er ooit rijk van te worden is amper aanwezig. Ook al hoor ik in de verte de bezorgde echo van Veronique Van de Water, mijn accurate accountant van StrateVision: ‘Heb je er ook een ondernemersplan aan vastgeklonken?’ Neen, dat heb ik niet, Veronique. Daar is geen tijd voor. Ik ga aan de slag als biograaf. Dit voornemen verdraagt geen uitstel. Al hoop ik wel dat haar bezorgdheid niet omslaat in wanhoop, want ik wil dit pad der levensverhalen enthousiast blijven bewandelen tot mijn eigen verhaal stopt. Maar wie weet is er onderweg iemand die brood ziet in mijn plan en denkt: ‘Geef de keizer wat de keizer toekomt.’ Dan kan ik er alsnog blijgezind van leven.